Ondertussen komt een kwart van de duizend ondervraagden maandelijks geld tekort. Maar stoppen met die kleine impulsaankopen blijkt toch lastig. Jongvolwassenen zien het vooral als een kleine beloning tussen het harde werken of studeren door.

Het heeft te maken met de drukte van alledag, legt gedragsexpert Dirkje van der Ven uit. "Als jongere heb je vaak veel aan je hoofd. Je bent druk en soms niet heel bewust bezig."

Beslismoe

Loop je vervolgens in de supermarkt, dan sta je constant voor keuzes. "En dan kom je bij de kassa en liggen daar allemaal snacks. Ondertussen ben je beslismoe en ga je af op je instinct", zegt ze. "Vaak ga je voor iets dat je lekker vindt of je hebt trek en gaat daarom voor zo'n snack."

Het is dus kortetermijndenken. "Bij langetermijndenken zou je geld besparen, maar door het kortetermijndenken maak je keuzes automatisch. Voordat je kan nadenken over de lange termijn, heb je de keuze al gemaakt."

Social media

Dit gebeurt niet alleen in de supermarkt, maar ook op straat wanneer er leuke koffietentjes of broodjeszaken in de buurt zijn. Sociale media kunnen daar ook een rol in spelen, blijkt uit het onderzoek. Van der Ven beaamt dat. "Mensen zien bijvoorbeeld posts met lekkere broodjes of een havercappuccino", zegt ze. "Dat ziet er beter uit dan de eigen broodtrommel. Het is dus gedeeltelijk gemak, maar het is soms ook aantrekkelijker om iets buiten de deur te kopen."

Ontwikkeling

Het weerstaan van impulsaankopen is wel iets wat met de jaren makkelijker kan worden. "Naarmate je ouder wordt, creëer je gewoonten. Vaak zit je in een gezinssituatie of heb je een vaste baan. Het gaat allemaal niet meer zo snel", zegt de gedragsexpert. "Het leven is dan wat meer stabiel terwijl je als jongere meer onderweg bent."

Ook leer je als je ouder bent beter langetermijndenken. Dat heeft met de ontwikkeling van de hersenen te maken. Maar het is ook een stukje opvoeding. "Het is algemeen bekend dat de jongere generatie is opgevoed met kortetermijnbeloningen. Het gaat dus niet alleen om leeftijd maar ook om generatie."

Afspraken maken

Voor jongeren die in de tussentijd minder kleine uitgaven willen doen, heeft Van der Ven tips. "Denk vooraf al rationeel na en spreek een budget af met jezelf", zegt ze. "Denk na over wat je wel koopt en wat niet en noteer dat. Bijvoorbeeld maximaal één havercappuccino per week. Je hebt dat plan al nodig voor als je in een impulsieve bui bent."

De gedragsexpert raadt aan om de afspraken ook te delen met je vrienden, want dat kan helpen om je eraan te houden. "Niemand wil inconsistent zijn."